Autor: Jerzy Chociłowski
-
Wydawnictwo: Iskry
Data wydania: 2019
ISBN: 978-83-244-1048-4, 978-83-244-1056-9 (ebook)
-
Wydanie: papierowe, ebook (epub, mobi)
Oprawa: miękka
Liczba stron: 492
Nie ma wątpliwości, że Beck był jedną z najważniejszych postaci w II RP i to na jego barkach w niezwykle trudnym czasie po śmierci Marszałka spoczywała przede wszystkim troska o opóźnianie tego, co niestety musiało nieuchronnie nastąpić. Obiektywnie patrząc, nie mógł ocalić naszej młodej państwowości, toteż oskarżenia, że był jednym z jej grabarzy i sprawcą wybuchu wojny nie mają sensu. Ów czarny mit był upowszechniany na emigracji przez generała Sikorskiego, a w okresie PRL stał się już dogmatem. Smutne, że stereotyp ten przetrwał do dziś, i to nie tylko za granicą (jak choćby w putinowskiej Rosji), lecz cyklicznie pojawia się i u nas, strasząc niby senny koszmar.””.z opisu wydawnictwa
To jeden z najbardziej kontrowersyjnych i najsurowiej ocenianych polskich polityków przedwojennych. Zarzucano mu prowadzenie błędnej polityki zagranicznej II RP i przyczynienie się do klęski wrześniowej w 1939 roku. Tymczasem Józef Beck nie był jedynym człowiekiem winnym tamtej katastrofy. Jerzy Chociłowski w jego biografii pt. „Najpierw Polska. Rzecz o Józefie Becku” obala czarną legendę Becka i przywraca mu należne miejsce w panteonie dwudziestowiecznych polskich polityków.
Książka Chociłowskiego w dużej części ma wydźwięk patriotyczny i podniosły. Autor często uderza w górnolotne tony i patriotyczną strunę. Czyni to m.in. kiedy pisze o Piłsudskim i piłsudczykach. Widać, że Chociłowski wysoce ceni sobie te postaci i środowisko. Beck związany z Marszałkiem, urasta w oczach autora do postaci niemalże spiżowej, krystalicznej, pozbawionej wad. Trochę brak tutaj Chociłowskiemu krytycyzmu i dystansu do opisywanej postaci. Rzadko przemawia przez niego obiektywny krytyk Becka. Częściej jest to zapatrzony w niego biograf. Beck Chociłowskiego to człowiek prawie doskonały, uosobienie wszelkich cnót. Tymczasem nasz przedwojenny szef dyplomacji nie był postacią tak krystaliczną i idealną, jak przedstawił to autor. Książka Chociłowskiego wydaje się być piękną laurką dla Becka i jego działalności politycznej.
Szef naszego przedwojennego MSZ w oczach Chociłowskiego jawi się jako symbol pokolenia patriotów i ludzi, którzy ponad własne dobro i życie, przedkładali pomyślność ojczyzny i jej niepodległość. To jeden z romantycznych idealistów, którzy tę niepodległość wywalczyli, ale nie potrafili jej obronić. Szef naszej dyplomacji, tak jak przedwojenna Polska, wydaje się być bytem szlachetnym, lecz tragicznym. Takim widzi go autor i trudno odmówić mu w tym racji.
Biografia Becka pióra Chociłowskiego napisana jest bardzo sprawnie. Autor potrafi zainteresować czytelnika opisywaną postacią, przybliżyć jej życie i działalność na rzecz naszego państwa. Z kart jego książki dowiadujemy się o szefie przedwojennej polskiej dyplomacji, rzeczy których próżno szukać w podręcznikach i monografiach historycznych dotyczących przedwojennej Polski. Warto poświęcić czas na jej lekturę.
