Józef Beck. Biografia

Autor: Marek Kornat, Mariusz Wołos

• Szczegółowe informacje
• Informacje dot. wydania

• Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
  Data wydania: 2021
  ISBN: 978-83-08-06961-5
  
• Wydanie: papierowe, e-book (epub, mobi)
  Oprawa: twarda
  Liczba stron: 1152

Józef Beck – jeden z najbardziej kontrowersyjnych polityków dwudziestowiecznej Polski, ulubieniec i prawa ręka marszałka Piłsudskiego, żołnierz i dyplomata, symbol polskiej polityki zagranicznej, której finałem był wybuch II wojny światowej, obiekt plotek i bohater skandalu obyczajowego – a przede wszystkim centralna postać niekończących się dywagacji na temat polskiej polityki zagranicznej przed 1939 rokiem i szans na uniknięcie klęski II Rzeczpospolitej.

Marek Kornat i Mariusz Wołos stworzyli kompletną biografię Becka – od historii rodzinnej poprzez służbę w Drużynach Strzeleckich i Legionach, rolę w przygotowaniu przewrotu majowego, aż po samodzielną działalność dyplomatyczną, klęskę wrześniową i ostatnie lata życia w Rumunii.

Biografia autorstwa Kornata i Wołosa, dzieło duetu wyróżniającego się znawstwem tematu, jest ważnym głosem w sporze o polską politykę, ale także historią życia jednej z najbarwniejszych postaci we współczesnej historii Polski.

z opisu wydawcy

Marek Kornat i Mariusz Wołos w książce Józef Beck. Biografia przedstawiają historię życia ostatniego ministra spraw zagranicznych II RP i czynią to niezwykle drobiazgowo. To potężna, licząca ponad tysiąc stron biografia jednej z najważniejszych postaci dwudziestolecia międzywojennego, nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Wydaje się, że to biografia wyczerpująca temat. O stopniu dokładności tej pracy niech świadczy fakt, że dowiedzieć się z niej możemy m.in. jakie oceny z poszczególnych przedmiotów miał w gimnazjum młody Beck. Ogromna praca włożona przez autorów w przygotowanie tej biografii, tutaj znajduje swój wyraz.

Autorzy odnoszą się w książce do każdego zdarzenia z życia Becka, nie pomijając nawet plotek na jego temat. Poddają je krytycznemu omówieniu. Chcą być i w istocie są obiektywni oraz bezstronni w ocenach bohatera swojej książki. Nie oczyszczają go z zarzutów, nie wybielają czarnej legendy przypisanej Beckowi po wojnie. Przedstawiają fakty, wychodząc z założenia, podobnie jak sam Beck, że prawda się obroni. Nie przeszkadza to jednak autorom, aby na kartach swojej pracy odnieść się do najbardziej absurdalnych zarzutów, czy oskarżeń pod adresem Becka. Robią to, przedstawiając suche fakty i konfrontując je z konfabulacjami. Autorzy wykorzystują przy tym różne źródła i opracowania, co daje im argumenty w polemikach. Z tych zabiegów wyłania się obraz Becka, jego działań, przekonań i poglądów. To obraz niemalże pełny, w każdym razie bardzo dokładny.

Beck w biografii autorstwa Kornata i Wołosa jest osobą po trosze kontrowersyjną. Jego czarna legenda nie wzięła się znikąd. Bohater tej książki może być wiązany z tajemniczą śmiercią generała Ostoi-Zagórskiego oraz rozprawieniem się z opozycją po zamachu majowym. To Beck nadzorował aresztowania, śledztwa, procesy i osadzenie w twierdzy brzeskiej polityków Centrolewu. Cień rzuca na niego również tajemnicze samobójstwo majora Próchnickiego w MSZ z 1933 roku. Te i wiele innych przykładów mogą sugerować, że Beck nie był postacią krystalicznie czystą i tak honorową, za jaką starał się uchodzić. Autorzy biografii są ostrożni w ocenach i nie rozstrzygają wątpliwości w tych sytuacjach. Ograniczają się do podania faktów i przedstawienia hipotez. Zawsze dają pierwszeństwo źródłom przed plotkami i przypuszczeniami.

Śledząc losy Józefa Becka jako ministra spraw zagranicznych, śledzimy jednocześnie politykę zagraniczną II RP. Opowieść o działaniach Becka jako ministra, to wykład z historii dyplomacji i polskiej polityki zagranicznej w latach 30. XX wieku. Autorzy doskonale ten wykład prowadzą. Jest on jasny, klarowny i zrozumiały. Rola Becka w tych wydarzeniach jest niepodważalna, a także jasno zarysowana przez Kornata i Wołosa. W biografii Becka można dopatrzeć się jednego małego braku. Niewiele jest tu informacji na temat jego życia osobistego, zwłaszcza w okresie, kiedy pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych RP. Autorzy niewiele uwagi poświęcili temu, jak Beck spędzał czas wolny, czym się zajmował poza pracą, jakie były jego zainteresowania pozazawodowe. Nie ma zbyt wielu wiadomości o jego rodzinie, bliskich znajomych i przyjaciołach spoza MSZ. Poznajemy go głównie jako polityka i ministra.

Biografia Becka pióra profesorów Kornata i Wołosa budzi uznanie oraz szacunek. Nie tylko objętością, czy mnogością wykorzystanych źródeł i literatury, ale przede wszystkim profesjonalizmem historyków, ich rzetelnością, krytycyzmem i obiektywizmem wobec opisywanej postaci. Autorzy rzadko w tej pracy tracą dystans do bohatera swojej książki. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że zdarzają się sytuacje, w których autorzy zbytnio angażują się w obronę Becka przed krytyką ze strony jego politycznych przeciwników, czy późniejszych historyków zajmujących się dziejami II RP. Starają się osłabić wydźwięk ich zarzutów pod adresem ministra. Zdarza się to zwłaszcza w drugiej części biografii, kiedy Kornat i Wołos opisują działalność Becka jako ministra spraw zagranicznych w latach 1938-1939 i jego późniejszy pobyt na terenie Rumunii aż do śmierci w 1944 roku. Są to jednak sytuacje incydentalne i nie rzutują na ogląd całości pracy.