Autor: Denise Schmandt-Besserat
-
Tłumaczenie: Jolanta Kozłowska
Tytuł oryginału: How writing came about
Seria/cykl wydawniczy: –
Wydawnictwo: Agade
Data wydania: 2007
ISBN 978-83-87111-38-0 -
Wydanie: papierowe
Oprawa: miękka
Liczba stron: 147
Denise Schmant-Besserat, emerytowany profesor studiów bliskowschodnich w Texas University w Austin (USA) w opublikowanej w 1992 roku dwutomowej pracy naukowej Before writing udowadnia swoją rewolucujną teorię, że pismo klinowe, wynalezione na Wschodzie Starożytnym w końcu IV tysiącelcia p.n.e. (najstarszy znany system pisma na ziemi) wywodzi się z archaicznego systemu liczenia. Niniejsza książka stanowi uprzystępnioną dla szerokiej publiczności wersję tamtego dzieła. Autorka w pasjonujący sposób przedstawia analizę i interpretację ponad 8 000 tokenów (czy też liczmanów) znalezionych na 116 stanowiskach archeologicznych Iraku, Iranu, krajów Lewantu i Turcji. Udowadnia, że były one bezpośrednimi poprzednikami pisma klinowego. Agade, www.agade.edu.pl
Książka jest próbą wyjaśnienia teorii autorki mówiącej o tzw. tokenach jako bezpośrednim poprzedniku pisma, które narodziło się na Bliskim Wschodzie. Uważa ona, że niewielkie przedmioty wykonywane z gliny w rożnych kształtach – geometryczne jak i w kształcie zwierząt – stanowiły rodzaj kodu symbolicznego służącego do przekazywania istotnych informacji, dotyczących głównie majątku i handlu wymiennego. Autorka przytacza szereg przykładów znalezisk dokonanych przez archeologów (także przez nią samą na terenie Jordanii) i omawia etapy rozwoju tego systemu – od najprostszych kształtów do bardziej skomplikowanych kształtów i zastawów tokenów zamykanych w specjalnych opakowaniach. Na koniec prezentuje tabelę wszystkich znanych sobie kształtów tego typu obiektów wraz z ich „przełożeniem” na konkretne towary lub wartości.
Trzeba pamiętać, że książka ta jest skróconą wersją znacznie obszerniejszych opracowań naukowych i z tego powodu może nie zawierać wystarczająco dużo informacji dla szczególnie zainteresowanych czytelników. Stanowi jednak bardzo pożyteczne kompendium wiedzy o początkach pisma na Bliskim Wschodzie i może zachęcać do dalszych poszukiwań. Trzeba także zwrócić uwagę, że od czasu postania ważnych publikacji autorki nieco zmieniono spojrzenie na początki pisma. Obecnie uważa się, że powstało ono niezależnie w kilku rejonach (np. także w Egipcie), a nie tylko w Mezopotamii.
Książka przeznaczona jest zarówno dla młodego, jak i bardziej doświadczonego czytelnika.
