Historia urody. Ciało i sztuka upiększania od renesansu do dziś

Autor: Georges Vigarello

• Szczegółowe informacje
• Informacje dot. wydania

• Tłumaczenie: Maciej Falski
  Tytuł oryginału: Histoire de la beaute. Le corps et l`art embellir de la Renaissance a nos jours
  Seria/cykl wydawniczy: –
  Wydawnictwo: Aletheia
  Data wydania: 2011
  ISBN 978-83-61182-74-0
  
• Wydanie: papierowe
  Oprawa: miękka
  Liczba stron: 334

Georges Vigarello, znany francuski historyk i socjolog, dyrektor naukowy w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Paryżu, autor m.in.: Historii gwałtu, Historii zdrowia i urody, Historii otyłości, redaktor monumentalnej Historii ciała kontynuuje swoje rozważania na temat życia codziennego, biorąc pod lupę zmiany zachodzące w postrzeganiu piękna, kanonów urody i sposobów upiększania ciała.źródło: http://historia.org.pl

Tak jak zmieniała się ludzka mentalność, postrzeganie świata, tak ulegał przemianie kanon urody kobiecej. Wszyscy zdają sobie sprawę, że dziś niewielu koneserów znalazłyby modelki portretowane przez Rubensa na mitologicznych obrazach. Mimo to, do tej pory opis postrzegania kobiecej urody długo nie interesował badaczy, ten temat uważano za zbyt banalny dla uczonych studiów. Jak zauważyła Nahoum-Grappe: „piękna kobieta to widok uderzający, ale niewiele o tym myślano, tak jakby prowokowana przez nią fascynacja była wystarczającym wyjaśnieniem”. Od niedawna uroda nie jest przedmiotem jedynie plotkarski i frywolnych prac, ale stała się przedmiotem poważnych badań – tak biologów, ewolucjonistów jak antropologów kulturowych czy historyków. Jedną z tych prac jest Historia urody Georges Vigarello.

Praca składa się z pięciu części. Pierwsza z nich dotyczy postrzegania urody w XVI w. (uroda objawiona), druga w XVII w. (uroda ekspresyjna), trzecia w XVIII w. (uroda doświadczona), czwarta w XIX wieku (uroda pożądana), a piąta w XX wieku (uroda zdemokratyzowana). Dzięki tej książce możemy zobaczyć jak opisywano i na co zwracano uwagę w kobietach. W czasach renesansu opiewano blask oczu i komplementowano kobiety od twarzy po talię, jedynie w niewielkim stopniu zwracając uwagę, na to co poniżej. Było to efektem panującej mody, kroju sukien. Próbując zrozumieć zagadkę urody odwoływano się do antycznej, ale nadal ówcześnie obowiązującej teorii humorów. W XVII w. gorset pozwalał modelować sylwetkę dla zyskania idealnej sylwetki. To również złoty wiek kosmetyków, ich używanie stało się znakiem rozpoznawczym, po którym można było odróżnić kobiety światowe od dewotek. W wieku oświecenia z jednej strony odkrywano zwodniczość możliwość opisywania piękna (ze względu na jego subiektywność, tak Wolter), z drugiej próbowano opisywać je empirycznie. W XIX wieku znów zmieniło się postrzegania piękna, co z jednej strony związane było ze zmianą kroju strojów („odkrywanie” nóg i bioder), oraz przemian intelektualnych (romantyzm i jego ideały). W XX wieku zaczęto opisywać urodę kobiet za pomocą liczb, które miały wskazywać to co jest zdrowe, utożsamiając zdrowe z ładnym. Ważna stała się waga, obwody piersi, bioder i pasa, wzajemne relacje między nimi, pojawiły się rozmiary ubrań. Wróciły kosmetyki, które w XIX wieku były stygmatyzowane, zaczęto poprawiać urodę za pomocą chirurgii. Jak widać obraz urody kobiet ulegał zmianie, co było pochodnią klimatu intelektualnego epoki, teorii biologicznych czy filozoficznych, oraz panującej mody.

Praca G. Vigarello oparta jest na bardzo bogatej podstawie źródłowej – tak pisanej (od poezji, sztuk teatralnych, powieści, listów po pamiętniki), jak wizualnej (obrazy). Autor nie tylko posiadł olbrzymią wiedzę dotyczącą źródeł, ale też stara się zrozumieć z jakich powodów następowały zmiany. Z tego powodu autorowi udało uniknąć się pustej frywolności, która często występuje w książkach o podobnej tematyce. Nie tylko opisuje on kiedy autorzy skupiali się w opisie urody na talii, a zapominali o biodrach czy nogach, ale próbuje zrozumieć czym było to spowodowane. Śledzi on jaki wpływ na owe  opisy miały zmiany w panującej modzie, filozofia czy teorie naukowe i medyczne. Lektura tej książki nie jest zbyt łatwa, ale na pewno warto do niej zajrzeć