Robot w papilotach

Autor: Mark Stevenson

• Szczegółowe informacje
• Informacje dot. wydania

• Tłumaczenie: Wioletta Karkucińska, Julita Mastalerz
  Tytuł oryginału: An Optimists’s Tour of the Future. One curious man sets out to answer – what’s next
  Seria/cykl wydawniczy: –
  Wydawnictwo: Carta Blanca
  Data wydania: 2012
  ISBN: 978-83-7705-233-4

• Wydanie: papierowe
  Oprawa: miękka
  Liczba stron: 408

Mark Stevenson przemierzył ponad 25 tys. kilometrów na czterech kontynentach, rozmawiał z ponad trzydziestką geniuszy, spotkał cztery roboty, konwersował (choć na bardzo niskim poziomie) z dwoma komputerami – by dowiedzieć się, jak będzie wyglądał świat naszej przyszłości. Wbrew katastroficznym wizjom okazuje się, że nowa era ludzkości prezentuje się całkiem nieźle, a możliwości nauki wydają się nieograniczone. Wizje z filmów science fiction stopniowo stają się rzeczywiste, a autor rozprawia o nanotechnologii, genomach czy bionice w sposób tak prosty i ujmujący, że łatwo wyobrazić je sobie jako element codziennego życia.

Carta Blanca, cartablanca.pl

Długo zastanawiałem się, jak w najkrótszy możliwy sposób oddać ducha tej nietuzinkowej pozycji popularnonaukowej. Rezultat: kategorycznie stwierdzam, że Mark Stevenson dokonał tego, czego zazwyczaj nie udaje się autorom tego typu literatury. Mam na myśli wielowątkowe ujęcie tematu. A wszystko zaprezentowane na bardzo osobistą nutę, coś pomiędzy pogłębionym wywiadem, reportażem, analizą psychologiczną i wnioskami natury naukowej.

Autor zadał sobie trud dotarcia do trzydziestu naukowców, zajmujących się tak odmiennymi zagadnieniami jak biotechnologia, spersonalizowana genetyka, transhumanizm i ograniczenia biologiczne człowieka, nanotechnologia, sztuczna inteligencja, robotyka, podróże w kosmos i jego eksploracja, rzeczywistość rozszerzona czy globalne ocieplenie. Jednak przemyślenia Stevensona nie ograniczają się do jednostronnych rozważań jego interlokutorów. Autor płynnie wplata w treść książki inne punkty widzenia równie utytułowanych naukowców, przez co każdy relacjonowany temat zyskuje drugie, a czasem i trzecie dno. Przykładowo, rozdział poświęcony transhumanizmowi wydaje się zawierać dokładnie to, co powinno się w takim tekście znaleźć. Czyli wnikliwa analiza idei stojących za tym nurtem, opis ewentualnych konsekwencji osobliwości i mariażu człowieka z maszyną, ale też zwyczajne, dziennikarskie niedowierzanie, zachwyt i szczypta sarkazmu. Jak bardzo kontrastuje to z jednowymiarowym przesłaniem piewcy transhumanizmu, Raya Kurzweila, będzie wiedział tylko ten, kto przeczyta jego opus magnum, czyli „Nadchodzi osobliwość”.

Szkoda jedynie, że wydawca dopuścił się tu dwóch rażących zaniedbań. Pierwszy minus to sam tytuł. W wersji angielskiej mamy „An Optimists’s Tour of the Future. One curious man sets out to answer – what’s next”, w wersji polskiej „Robot w papilotach”, z mało widocznym podtytułem „Optymistyczny przewodnik po przyszłości”. Być może chodziło o dotarcie do szerszego grona czytelników, ale chyba nie tędy droga, bo hasło „robot w papilotach” nawiązuje tylko do jednego rozdziału książki, dając mylne wyobrażenie o całości. Po drugie, paperbackowe wydanie przy wcale nie najniższej cenie jeszcze mogłoby przejść niezauważone, gdyby nie fatalne klejenie książki, przez co jeszcze w trakcie lektury zaczynają wypadać stronice (zresztą to zmora większości tytułów z tej serii).

Ale pal licho formę, liczy się w końcu treść. A ta jest tu wysokiej jakości. Jednym słowem, „An Optimists’s Tour of the Future”, by jednak użyć angielskiego tytułu, to napisana lekkim piórem, czterystustronicowa rozprawka na temat nowych technologii, które w najbliższej przyszłości diametralnie zmienią naszą rzeczywistość. A w zasadzie już zmieniają, o czym przekonuje nas autor, serwując nam zaskakujące, ale wynikające jednocześnie z głębokiej wiedzy, przemyślenia wiodących w swoich dziedzinach naukowców.