Wilki

Autor: Adam Wajrak

• Szczegółowe informacje
• Informacje dot. wydania

• Wydawnictwo: Agora S.A.
  Data wydania: 2015
  ISBN 9788326823053
  
• Wydanie: papierowe
  Oprawa: twarda
  Liczba stron: 272

Adam Wajrak, ulubiony dziennikarz przyrodnik Polaków, mieszkaniec Puszczy Białowieskiej, w swojej najnowszej książce opowiada o latach tropienia wilków i przyjaźni z tymi najbardziej fascynującymi drapieżnikami Europy.
Adam Wajrak: Wiem, że wśród moich
czytelników jest dużo ludzi młodych i bardzo młodych, przez co niezwykle wrażliwych. Mam do nich pewną prośbę. Gdyby ta książka była tylko o wilkach, nie zawracałbym wam głowy tym ostrzeżeniem, bo przecież doskonale wiecie, że przyroda potrafi być brutalna. Ta książka jest jednak również o tym, co ludzie robili i robią wilkom, jednemu z najbardziej prześladowanych dużych ssaków, jakie żyją na naszej planecie. Są to często rzeczy niezwykle okrutne i przerażające. Dlatego bardzo was proszę, porozmawiajcie z rodzicami, żeby tę książkę przejrzeli, zanim weźmiecie ją do ręki, albo przeczytali ją razem z wami. z opisu wydawnictwa

Zacznę od tego, że jeśli kiedykolwiek pomyślałeś, że wilki są straszne – powinieneś koniecznie sięgnąć po książkę Wajraka; nie musisz nawet czytać do końca tej recenzji. Podobnie – jeśli kiedykolwiek zdarzyło Ci się przeczytać, że należy zorganizować odstrzały wilków by „regulować” ich populację albo – by chronić zwierzęta gospodarskie – „Wilki” Adama Wajraka są dla Ciebie lekturą obowiązkową.

O co w ogóle chodzi z całą tą wielką wilczą sprawą…? Jedni twierdzą, że wilki są niebezpiecznymi bestiami, które tylko czyhają na samotnego człowieka w lesie lub na stado owiec. Inni uważają, że trzeba je chronić. Wilków zawsze było u nas za mało, a w ostatnich latach w Polsce pojawiło się ich nieco więcej. Co robić? Wszczynać panikę, alarmować, czy się cieszyć? Odpowiedzi (czy raczej: podpowiedzi) na te pytania znajdziecie właśnie w książce, o której traktuje niniejsza recenzja.

Adam Wajrak popełnił pozycję, która idealnie wpisuje się w literaturę popularnonaukową. Nie bez powodu pełen tytuł książki brzmi: „Wilki. To była największa przygoda mojego życia! Chciałbym, żeby się powtórzyła.” Bo książka Wajraka jest subiektywna, osobista i opowiada historię miłości człowieka do przyrody, w tym przede wszystkim – do wilków. Jednocześnie, oferuje czytelnikowi solidną dawkę wiedzy i pozwala zrozumieć wiele mechanizmów, które do dziś odpowiadają za lęk człowieka przed tym niezwykłym drapieżnikiem.

Książka podzielona jest na jedenaście rozdziałów, plus epilog. Kolejne części opowiadają po kolei, jak to się stało, że Adam Wajrak został jednym z najbardziej znanych i rozpoznawalnych dziennikarzy-przyrodników oraz dlaczego pokochał Puszczę Białowieską do tego stopnia, że zdecydował się w niej zamieszkać. Książka opowiada również o pierwszym spotkaniu autora z „oswojonym” wilkiem Kazanem, a także o tym – dlaczego w odniesieniu do wilka można mówić jedynie o oswojeniu ujętym w cudzysłów. Kolejne stronice opisują ewolucję miłości Wajraka do tych niezwykłych drapieżników, a także przytaczają wiele smutnych historii, w których to nie wilk jest bestią i oprawcą, lecz postępujący bezmyślnie człowiek.

„Wilki” są zatem pozycją bardzo narracyjną. Jest to jednak jeden z jej dwóch najmocniejszych atutów. Wajrak jest świetnym gawędziarzem. Potrafi ciekawie opowiadać, wciąga czytelnika w swoją historię i sprawia, że czas spędzony z „Wilkami” jest po prostu – ciekawy i atrakcyjny. Drugą zasadniczą zaletą książki jest wiedza, którą przekazuje. Do każdej osobistej historii autora dodanych jest bowiem mnóstwo wiadomości dotyczących życia wilków, ich zwyczajów oraz historii bolesnej rywalizacji pomiędzy tymi drapieżnikami a ludźmi.

Wajrak pozwala czytelnikowi zrozumieć wiele prostych mechanizmów, które sprawiają, że wilki zachowują się tak, a nie inaczej. Przykładowo, tłumaczy wyraźnie, że liczne i silne watahy nie mają ani potrzeby, ani chęci by polować na zwierzęta gospodarskie. Stada, które liczą odpowiednio dużo osobników są w stanie bez problemu poradzić sobie z polowaniem na swoje naturalne, duże ofiary, takie jak jelenie. Dopiero gdy (wskutek polowań, czy raczej kłusownictwa) watahy są rozbijane i zaczynają liczyć ledwie po parę zwierząt, zaczynają szukać rozwiązań takich jak polowanie na zwierzęta gospodarskie. Wajrak w przystępny, ale zarazem rzeczowy sposób tłumaczy, że wilki nie czują przed niczym tak silnego strachu, jak przed człowiekiem i w miarę możliwości zrobią wszystko, co w ich mocy, by nie wchodzić na jego terytorium.

Powyższe informacje zdają się być nie do przecenienia w dzisiejszych czasach, gdy nastroje społeczne są coraz bliższe niechęci do wilków i przyzwolenia na ich odstrzały. Jak w każdym innym przypadku – tak i w tym – kluczowym czynnikiem w zajęciu odpowiedniego stanowiska jest wiedza. I wiedzę tę właśnie oferuje Wajrak w swoich „Wilkach”. Co więcej, książka pozwala również rozprawić się z inną zmorą ludzkości, która polega na tym, że wszystko co nieznane wydaje się straszne. Natomiast to, co zrozumiałe staje się bliskie i warte ochrony. Adam Wajrak wyraźnie pokazuje, że – paradoksalnie – wilków boją się przede wszystkim te osoby, które nigdy nie miały z nimi kontaktu. Mieszkańcy Puszczy Białowieskiej, którzy od pokoleń żyją w bliskości z tymi zwierzętami zdają się w ogóle nie rozumieć „wilczego lęku”.

„Wilki” Adama Wajraka są zatem książką nie tylko bardzo atrakcyjną dla czytelnika, ale też – oferującą dużą dawkę wiedzy. Co więcej, jest to pozycja, która z pewnością przypadnie do gustu zarówno dorosłym, jak i starszym dzieciom (wiele historii związanych z kłusownictwem może okazać się zbyt brutalnych w odbiorze dla dzieci młodszych). Warto sięgnąć po „Wilki” zwłaszcza teraz – gdy debata społeczna dotycząca tych zwierząt zdaje się być coraz bliższa. Nic bowiem nie jest tak silnym orężem w dyskusji jak wiedza i odpowiednie argumenty.