Autor: John Steinbeck
-
Tłumaczenie: Maciej Studencki
Tytuł oryginału: Shapeshifters. On Medicine & Human Change
Wydawnictwo: Bukowy Las
Data wydania: 27 lutego 2019
ISBN 978-83-8074-186-7
-
Wydanie: papierowe, ebook
Oprawa: twarda
Liczba stron: 320
Żyć – to nieustannie się zmieniać. Gavin Francis, lekarz i pisarz, w swej nowej książce opisuje transformacje zachodzące przez całe ludzkie życie, sięgając po przykłady z własnej praktyki lekarskiej i historii medycyny, ale także sztuki, literatury, mitów i magii.
informacja wydawcy
Opowiada o tak niezwykłych przemianach, jak gigantyzm, kastracja, halucynacje czy „wilkołactwo”, ale też o zmianach, przez które przechodzimy wszyscy: o śnie i śmiechu, o narodzinach i śmierci, o dojrzewaniu i starzeniu się.
Każdy pacjent i każdy przypadek medyczny staje się dla Francisa okazją do zgłębiania fascynujących przemian i tajemnic ludzkiej natury. Opisy procesów fizjologicznych przeplata zgrabnie wspomnieniami i anegdotami, tworząc wielowymiarowe, pouczające i zarazem zaskakujące dzieło dla szerokiego grona czytelników.
Czasami po skończeniu poprzedniej książki czujemy pustkę i mamy trudności z podjęciem decyzji co do kolejnej lektury. Z jednej strony chciałoby się poczytać coś popularnonaukowego i zasilić szare komórki nowymi informacjami. Z drugiej – pragnęłoby się jakiegoś „balsamu dla duszy” – humanistyki, czegoś, co skłoni do rozważań. Jeśli takie dylematy są wam nieobce – oto nadciąga pozycja optymalna.
Gavin Francis jest zarówno praktykującym lekarzem, jak i odnoszącym sukcesy autorem publikacji popularnonaukowych. Tworzy on książki wykraczające poza typowy schemat: zamiast wybierać jeden temat, szuka haseł-kluczy, które łączą różne zagadnienia – niekiedy bardzo odległe. Tym razem wziął na warsztat przemiany.
Francis zainspirował się powielaną od dawna myślą, że „wszystko płynie” i przełożył ją na język nauki, w tym głównie – medycyny. Doszedł do wniosku, że samo życie również jest jedną wielką zmianą – zarówno w sensie fizjologicznym oraz biochemicznym (entropia dotyczy nas wszystkich!), jak i społecznym, bo nasze życiorysy również podlegają ciągłym zmianom. Posługując się tym kluczem autor stworzył książkę zawierającą kilkanaście rozdziałów, z których każdy dotyczy jakiegoś aspektu zmiany. Omawia więc zarówno przemiany zachodzące w czasie narodzin, jak i śmierci. Opowiada o przemianach, które dokonują się w ludziach w toku leczenia różnych jednostek chorobowych. Ale nie tylko. Francis nie poprzestaje na aspektach fizjologicznych i biologicznych. Stwierdza, że nawet takie zmiany, jak wykonanie tatuażu, wejście w stan jet lag czy przyjęcie narkotyków są bardzo ciekawym tematem do rozważań zarówno medycznych, jak i filozoficznych.
Każdy rozdział „Przemian ludzkiego ciała” napisany jest zgodnie z podobnym schematem. Najpierw poznajemy początek historii jakiegoś pacjenta, z którym autor zetknął się osobiście w swojej praktyce. Następnie pojawia się omówienie kwestii medycznych, a także obszerna analiza aspektów filozoficznych związanych z tym zagadnieniem. Francis odnajduje odwołania w literaturze, sztuce czy historii. Następnie przedstawia swoje własne refleksje. Na koniec dowiadujemy się, jak skończyła się historia danego pacjenta, zaś autor częstuje nas krótką acz treściwą refleksją.
Bardzo dobry warsztat literacki i gawędziarski styl Gavina Francisa sprawiają, że książkę świetnie się czyta. Przedstawione przez niego konteksty i odwołania są ciekawe i stanowią przyjemny posiłek dla umysłu, który zmęczył się samymi tylko faktami. Powiązania pomiędzy jednostkami medycznymi a dziełami literackimi czy malarskimi są trafne i dodają lekturze wiele uroku. Dodatkowym atutem książki jest sam autor. Ponieważ przytacza on historie z własnego życia, budzi w czytelniku sympatię, daje się lubić. To sprawia, że przewracanie kolejnych kartek wynika nie z chęci skończenia książki, lecz z autentycznego zainteresowania.
