Autorki: Leonard Mlodinow
-
Tłumaczenie: Julia Szajkowska
Tytuł oryginału: Subliminal: How Your Unconscious Mind Rules Your Behavior
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Data wydania: 2016
ISBN 978-83-246-2779-0 -
Wydanie: papierowe
Oprawa: miękka
Liczba stron: 328
Intensywne badania mózgu w ciągu ostatnich dwóch dekad wstrząsnęły światem naukowym tak silnie, jak rewolucja kwantowa. Badania, dzięki którym możemy – jak nigdy wcześniej – uzyskać wgląd w pracę mózgu dowiodły między innymi, że nasze wszystkie doświadczenia, sposób w jaki poznajemy rzeczywistość, a także zachowania są w ogromnym stopniu zdeterminowane przez procesy, przebiegające poza granicami naszej świadomości.Leonard Mlodinow odkrywa przed czytelnikami zaskakujące i egzotyczne siły działające pod powierzchnią naszych umysłów oraz pokazuje, jak działają instynkty powstałe w nieświadomości, które zazwyczaj mamy za w pełni świadome i racjonalne przyczyny zachowań. Wyjaśnia, że jeśli chcemy naprawdę zrozumieć świat, a także pokonać przeszkody, które uniemożliwiają nam cieszenie się pełnią życia, musimy zrozumieć, jaki wpływ ma na nasze działania ten skryty przed naszymi oczyma, podprogowy świat.z opisu wydawcy
Gdy czytałam książkę „Nieświadomy mózg” w miejscach publicznych spotykały mnie śmieszne przygody. Najwyraźniej tytuł kojarzony był z kręgami ezoterycznymi i parapsychologicznymi. Taki odbiór mogła też pogłębiać grafika okładki – ciemnej, tajemniczej, z jarzącym się ogniście zarysem mózgu… Toteż parę razy zdarzyło mi się usłyszeć od obcych ludzi dziwne rzeczy: a to że do kogoś we śnie przemówił zmarły, a to że ludzki umysł wykorzystuje tylko dziesięć, czy dwadzieścia procent swoich możliwości (rolling eyes), a to że picie samych soków pozwala wejść na wyższy poziom świadomości…
Tymczasem „Nieświadomy mózg” nie ma nic wspólnego z powyższymi tematami. To bardzo ciekawa publikacja popularnonaukowa napisana przez weterana tej kategorii – Leonarda Mlodinowa. Ta informacja tak naprawdę powinna wystarczyć żeby zachęcić Was do sięgnięcia po tę książkę, bo Mlodinow to solidna firma, która doskonale zna się na tym, jak przedstawić w ciekawy sposób wartościowe treści.
„Nieświadomy mózg” podzielony jest na dwie części tematyczne – w pierwszej z nich znajdziecie informacje na temat dwupoziomowości mózgu i umysłu, zaś w drugiej – na temat tego, jak nieświadomość wpływa na nasze relacje społeczne. Mlodinow przybliża zarówno wyniki najważniejszych odkryć dotyczących funkcjonowania nieświadomej części umysłu, jak i historię ich twórców. Gdy trzeba, autor staje się doskonałym gawędziarzem, czasem komikiem, a kiedy wskazany jest moment refleksji – moralistą. Zawsze jednak trzyma się faktów, a dopiero w drugiej kolejności – ich interpretowania. Książka naszpikowana jest przypisami – żadna informacja nie pojawia się znikąd. Na pierwszy rzut oka widać, że kosztowała autora wiele pracy.
Dobrze, ale o co w ogóle chodzi z tym nieświadomym mózgiem, któremu Mlodinow poświęcił ponad trzysta stron? Otóż, od wielu już lat psycholodzy, neurobiolodzy, anatomowie, lekarze i inni fascynaci nauki są na tropie „czegoś”, co sprawia, że podejmujemy pewne decyzje, choć rozsądek temu przeczy, że uprzedzamy się do kogoś, choć nie wiemy na jego temat niczego pewnego. Wybieramy określony rodzaj produktu, partię polityczną, czy drogę życiową. Okazuje się, że nasza świadomość, czyli to, co definiujemy jako nasze „myślące ja” otrzymuje dostęp jedynie do ułamka informacji, które z ogromną prędkością i efektywnością zarządzane są przez naszą nieświadomość. I teraz istotna kwestia – tu nie chodzi o Freuda i kompleks matki lub zazdrość o penisa. Chodzi o zwykłą oszczędność czasu oraz energii. Kiedy kątem oka dostrzegacie zagrożenie, to właśnie Wasz nieświadomy mózg zbiera informacje od zmysłów, przekazuje je do ciała i daje Wam sygnał do ucieczki. Świadomość jest zbyt powolna; działa nazbyt ociężale. Nie możemy sobie pozwolić na to, by przekazywać jej wszystkie informacje.
Okazuje się jednak, że nasz nieświadomy umysł zarządza znacznie większą ilością danych, niż tylko „walcz, uciekaj, chowaj się”. Kształtuje nasze poglądy, dba o to, byśmy mieli dobre zdanie o nas samych. Ma jasną stronę i stronę mroczną. I o tym właśnie opowiada ta książka. Nie tylko przytacza wyniki badań, ale również pokazuje ich społeczne konsekwencje. Czasami za nasze poglądy, czy decyzje nie odpowiadają wcale rozsądne argumenty, ale zbiór przypadkowych wydarzeń z naszego życia, które ukształtowały w nas określoną tożsamość, a ta puściła wodze i pozwoliła nieświadomości działać. Uważacie, że globalne ocieplenie to tylko bajanie ekologów na rowerach? A może sądzicie, że szczepionki wywołują autyzm? Że homoseksualizm jest dewiacją? Czy to na pewno są WASZE poglądy? Czy na chłodno przeanalizowaliście wszystkie dane, wyniki badań, opinie ekspertów? Czy raczej daliście się ponieść nieświadomemu mózgowi, który wybrał dla Was takie, a nie inne poglądy tylko dlatego, że chcecie się utożsamiać z jakąś ideą lub dlatego, że po prostu wolelibyście, aby prawda wyglądała inaczej… Przeczytajcie tę książkę aby dowiedzieć się więcej na temat siebie samych.
Chciałabym jeszcze krótko wspomnieć jedną kwestię. Jeśli tematyka mózgu Was fascynuje i „połknęliście” już niejedną książkę popularnonaukową dotyczącą tego tematu, „Nieświadomy mózg” Was nie zaskoczy, nie wprowadzi zbyt wielu nowych danych. Co więcej, wydawnictwo Prószyński i S-ka w swojej serii „Na ścieżkach nauki” wydało kilka pozycji, które są może nawet lepsze niż treści opisane przez Mlodinowa. Jeśli przeczytaliście klasykę gatunku, czyli „Płonący dom. Odkrywając tajemnice mózgu” Jaya Ingrama to „Nieświadomy mózg” wypadnie nieco gorzej. Ale jeśli dopiero rozpoczynacie swoją przygodę ze zgłębianiem tajemnic mózgu – jest to pozycja, z którą koniecznie musicie się zapoznać.
