Muzyczne trio dla dzieci

Autorka: Anna Czerwińska-Rydel, Ilustracje: Monika Hanulak, Małgorzata Gurowska

• Szczegółowe informacje
• Informacje dot. wydania

• Wydawnictwo: Wytwórnia i Narodowy Instytut Fryderyka Chopina
  Data wydania: 2011-2015
  
• Wydanie: papierowe
  Oprawa: miękka

Edukacyjne książki o muzyce. Poznajemy rodzinę Allegrich i ich codzienne rytuały. Każdy z bohaterów jest inny i wykonuje różne czynności na swój sposób, wolniej lub szybciej, ciszej lub głośniej, ktoś potrzebuje samotności, inny ciągle szuka towarzystwa. Poznajemy w ten sposób włoskie określenia muzyczne dotyczące tempa i dynamiki w muzyce. Od tej pory allegro nie będzie się kojarzyć tylko ze sklepem.informacja wydawcy

Anna Czerwińska-Rydel, z wykształcenia muzyk i pedagog, w swoich książkach zajmuje się głównie popularyzacją nauki i sztuki; w licznych publikacjach kierowanych do dzieci przedstawia biografie znanych naukowców (pojawia się tam m.in. Albert Einstein, Mikołaj Kopernik, Jan Heweliusz, Maria Skłodowska-Curie, Daniel Gabriel Fahrenheit) oraz innych znanych osób, zwłaszcza muzyków. Na tym tle wyróżnia się trylogia związana z muzyką, stanowiąca swoisty pierwszy podręcznik muzyczny dla dzieci, na który składają się tytuły: “Wszystko gra” (2011), “Co tu jest grane?” (2012) i “Co słychać?” (2015). Nad zawartością merytoryczną wszystkich części czuwał Marcin Wąsowski, a do współpracy zostali zaproszeni czołowi polscy ilustratorzy (Marta Ignerska, Katarzyna Bogucka, Małgorzata Gurowska, Monika Hanulak).

Chronologicznie pierwsza część, “Wszystko gra”, jest zaproszeniem do zapoznania się z orkiestrą symfoniczną. Na kolejnych kartach książki prezentowane są główne grupy instrumentów w postaci krótkiego opisu i graficznego przedstawienia ich brzmienia. Autorki wyszły poza utarty schemat przedstawienia muzyki w postaci klasycznego zapisu nutowego i skupiły się na przekazaniu poprzez obraz wrażeń i reprezentacji, które odbiera ucho słuchacza. Książka prowadzi nas od ciszy do pełnego brzmienia całej orkiestry, uruchamiając przede wszystkim wyobraźnię odbiorcy. Warto podkreślić, że w 2012 roku “Wszystko gra” została uhonorowana nagrodą Bologna Ragazzi Award w kategorii „Non Fiction” oraz zdobyła tytuł „Książki Roku” polskiej sekcji IBBY w kategorii graficznej.

W “Co tu jest grane?” podstawowym zabiegiem jest między-modalny język metaforyczny. Skomplikowane układy klasycznych utworów muzycznych oraz bogactwo ich form przedstawiane są poprzez pryzmat wypieków cukierniczych. Przykładowo 2-, 3- i 4-głosowe fugi Jana Sebastiana Bacha przyrównane są do warkocza wyplatanego z ciasta drożdżowego, a etiudy i kaprysy skrzypcowe Niccolo Paganiniego do pączków. Trzy warstwy bezy stanowią punkt wyjścia do rozważań o najczęstszym podziale utworów muzycznych, a warstwy tortu do konstrukcji muzycznego ronda. Każda część wskazuje konkretne utwory do samodzielnego wysłuchania. Do książki nie została dołączona płyta – podejrzewam, że mógł to być zabieg celowy, by jeszcze bardziej zmotywować dziecko do samodzielnego wyszukania wymienionych utworów i zapoznania się z podobnymi.

Trzecia część, “Co słychać?”, skupia się na zobrazowaniu, czym jest tempo w utworze muzycznym. Obserwujemy rodzinny obiad, rozmowę oraz wieczór rodziny Allegrich, podczas których podstawowe pojęcia zostały odseparowane – oko soczewki skupia się kolejno na każdym z domowników, który wykonuje czynności w określonym tempie. Autorka ponownie skupiła się na porównaniach łatwych do wizualizacji – przykładowo stukanie widelca o talerz ojca rodziny odbywa się w tempie moderato. Każdej stronie towarzyszy graficzna reprezentacja serii dźwięków – zabieg znany już z “Wszystko gra”, ale tym razem wykorzystany do wyobrażenia sobie, jak może wyglądać zestaw dźwięków następujących po sobie w określonym porządku.

Wszystkie trzy książeczki tworzą unikalny zestaw do twórczej pracy z dzieckiem w zakresie kształcenia muzycznego, w którym na bazie synestezji rozbudza się kreatywne podejście do muzyki i pozwala na niezwykle efektywnie przyswajanie trudnych zagadnień. Korelacje pomiędzy procesem twórczym, słuchem muzycznym i synestezją zostały w tych publikacjach ujęte w pionierski sposób, ponieważ nie ma rynku książek kierowanych do najmłodszych odbiorców, które łączą w sobie wszystkie te elementy oraz dodatkowo prezentują wysoki poziom graficzny. To pozycja wyróżniająca się na rynku wydawniczych i nie powinna zniknąć w zalewie nowości.

Wszystko gra
Anna Czerwińska-Rydel
Ilustracje: Marta Ignerska
Wydawnictwo: Wytwórnia i Narodowy Instytut Fryderyka Chopina
Data wydania: 2011

Co tu jest grane?
Anna Czerwińska-Rydel
Ilustracje: Katarzyna Bogucka
Wydawnictwo: Wytwórnia i Narodowy Instytut Fryderyka Chopina
ISBN 978-83-931412-2-7
Data wydania: 2012

Co słychać?
Anna Czerwińska-Rydel
Ilustracje: Monika Hanulak, Małgorzata Gurowska
Wydawnictwo: Wytwórnia
ISBN: 978-83-64011-2-7
Data wydania: 2015