Śpiące królewny. Tajemnicze przypadki ze świata neurologii

Autor: Suzanne O’Sullivan

• Szczegółowe informacje
• Informacje dot. wydania

• Tłumaczenie: Jan Dzierzgowski
  Tytuł oryginału: The Sleeping Beauties: And Other Stories of Mystery Illness
  Wydawnictwo: Znak Literanova
  Data wydania: 2023
  ISBN:  978-83-240-8321-3
  
• Wydanie: papierowe, e-book (epub, mobi)
  Oprawa: twarda
  Liczba stron: 400

Czy jeśli uwierzymy w tajemniczą chorobę, to możemy na nią zapaść?
Jak wielką władzę nad ciałem może sprawować umysł?
Czy śpiączka może być zaraźliwa?
Skąd biorą się zaburzenia psychosomatyczne?W Szwecji setki dzieci na wiele miesięcy, a nawet lat, zapadło w stan przypominający sen. W Le Roy, mieście na północy stanu Nowy Jork, u nastoletnich dziewcząt pojawiły się drgawki, które rozprzestrzeniły się wśród nich jak zaraza. Na Kubie pracownicy amerykańskiej ambasady po usłyszeniu w nocy dziwnych dźwięków odczuwali bóle głowy i tracili pamięć. To tylko kilka przypadków chorób, których nie można wyjaśnić naukowymi metodami. Neurolożka Suzanne O’Sullivan, podróżując po świecie, przygląda się najbardziej tajemniczym chorobom, które dotknęły całe grupy osób z różnych społeczności. Opisuje zjawiska wymykające się klasyfikacjom znanym współczesnej medycynie. Pokazuje, jak trauma wpływa na umysł, ingeruje w ciało i odpowiada za choroby, których nie można zidentyfikować.Dzięki tej książce zanurzysz się w świecie relacji między ciałem i umysłem, który – jak pokazują opisane tu historie – wciąż jest oceanem pełnym tajemnic.

„Śpiące królewny. Tajemnicze przypadki ze świata neurologii” – książka O’Sullivan

SUZANNE O’SULLIVAN to światowej sławy brytyjska neurolożka i naukowczyni. Pracowała w Szpitalu Królewskim w Londynie, jest specjalistką w National Hospital for Neurology and Neurosurgery oraz w Towarzystwie Epileptologii. Ma ogromne doświadczenie w pracy z pacjentami psychosomatycznymi.

Bestsellerowa i wielokrotnie nagradzana autorka książki Wszystko jest w twojej głowie.

z opisu wydawcy

Książka Śpiące królewny. Tajemnicze przypadki ze świata neurologii jest reportażem o jednej z zagadek medycznych ostatnich lat. Choć pierwsze jej akapity tego nie zdradzają. Zaczyna się ona jak powieść kryminalna albo raczej jak epizod serialu „Doktor House”, a nawet można dojrzeć w niej elementy powiastki ezoterycznej.

W Szwecji, w ciągu kilku ostatnich lat setki dzieci z rodzin uchodźców zapadały w stan przypominający śpiączkę. Czasem stan ten trwał całe miesiące lub lata, niektóre dzieci już nigdy się nie obudziły. Dyplomaci amerykańscy na Kubie byli przekonani, że padli ofiarą nowej, straszliwej broni dźwiękowej, ponieważ doświadczali bólów i zawrotów głowy, szumów usznych i chronicznego zmęczenia. Przypadki niewyjaśnionych masowych omdleń licealistek w stanie Kolumbia były tłumaczone jako wynik frustracji seksualnych bądź nadmiernego pragnienia atencji. Co łączy te wszystkie wątki? Wydaje się, że nic; a jednak punkt wspólny istnieje i nazywa się „choroby psychosomatyczne”.

O’Sullivan, wiedziona z jednej strony potrzebą zrozumienia tego, co niewyjaśnione, a z drugiej wewnętrzną potrzebą niesienia pomocy, podróżuje po świecie. Autorka zafascynowana tymi przypadkami udała się osobiście na miejsce, aby zobaczyć i porozmawiać (kiedy to możliwe) z chorymi. W Szwecji udało jej się dowiedzieć, że dzieci zaczynały zasypiać, gdy urząd imigracyjny odrzucał wnioski ich rodzin o azyl. Schorzenie doczekało się nazwy: „syndrom rezygnacji”. W dwóch małych, postsowieckich miasteczkach w Kazachstanie odkrywa, że cierpienie mieszkających tam staruszków jest nieodłącznie związane z miejscem, które pamiętają z lat swojej młodości, i które wciąż uważają za „raj na ziemi”: perspektywa opuszczenia go napawa ich więc lękiem. W Kolumbii natomiast autorka bada epidemię samozwańczych ekspertów, którzy obwiniają szczepionkę przeciw HPV za niepokojące objawy występujące u dziewcząt.

Autorka z pokorą podchodzi do ograniczeń zachodniej medycyny. Twierdzi, że wielu lekarzy jest wyspecjalizowanych w jednej konkretnej dziedzinie, dlatego potrafią zrozumieć chorobę tylko w taki sposób, w jaki objawia się ona w jednym narządzie, ale nie jako wyniku prowadzenia określonego stylu życia w określonym środowisku. Z tego opisu dosyć łatwo można wywnioskować, że głównym tematem książki będą choroby układu nerwowego, z chorobami psychosomatycznymi na czele. Z tego rodzajami schorzeniami istnieje pewien problem – skłaniają do etykietowania, jak przyznaje autorka. Osoby ze schorzeniami psychosomatycznymi są trudne do zdiagnozowania, ponieważ poszczególne organy ich ciał są zdrowe, wyniki badań diagnostycznych są prawidłowe. Zatem, bazując na wynikach badań, nie ma podstaw do stwierdzenia żadnej nieprawidłowości, do stwierdzenia choroby. Niejednokrotnie osoby zmagające się z tymi schorzeniami są posądzane o symulowanie choroby.

Tak właśnie było z dziewczętami z emigranckich rodzin w Szwecji, które zapadały w dziwny sen. Mimo że pozostawały przez niezwykle długi czas w letargu, skany MRI ich mózgów pokazywały, że znajdują się one w stanie aktywności. Na początku problem bagatelizowano, później posądzano dziewczęta o oszustwo, aby w końcu stwierdzić, że jest to niewyjaśniona jeszcze choroba psychosomatyczna. Źródło tkwi w głowie. Czy można jednak w każdym z opisanych przypadków mówić o autosugestii? Sprawa nie jest tak prosta ani oczywista.

O’Sullivan zdecydowanie jest pasjonatką medycyny i jest sfrustrowana nieporozumieniami wokół niej. Wykazuje pewne zniecierpliwienie narracją dziennikarzy, którzy mają w zwyczaju pisać o tym, że badania medyczne niczego nie potwierdziły w przypadku spraw, które opisuje. Jak sama zauważa, istnieje wiele schorzeń neurologicznych, których przyczyny nie są znane. Równie wiele jest takich, które nie pozostawiają żadnych śladów w badaniach. Przywołuje przykład migreny, która, choć nie widać jej w badaniach obrazowych typu MRI, RTG, USG czy żadnym innym, nie jest traktowana jako schorzenie symulowane albo „tajemnicze”.

Nie chcę jednak za dużo zdradzać z fabuły, dlatego w tym miejscu zawieszę myśl, aby skłonić potencjalnych czytelników do sięgnięcia po książkę. Sądzę, że będzie warto. Tym bardziej że tytuł ten powinien się spodobać czytelnikom bez względu na to, czy i w jakim stopniu interesują się medycyną, bądź ściślej neurologią i psychologią. Każda z przywołanych historii jest pasjonująca sama w sobie, a fakt, że autorka osobiście odwiedziła opisywane miejsca świata, aby zobaczyć i zbadać każdego z chorych, sprawia, że zarówno sama postać autorki, jak i jej książka, nabierają wiarygodności.