Nakładem wydawnictwa Przypis właśnie ukazała się pierwsza polska monografia ruchu Bitników. Książka wychodzi od wstępnych ustaleń dotyczących Beat Generation – opisu ruchu i jego historii. Skupia się na trzech jego założycielach (Burroughs, Kerouac, Ginsberg). Znajdziemy tu także analizę kwestii religijnych w tekstach takich pisarzy jak Allen Ginsberg, Jack Kerouac, William S. Burroughs, Gary Snyder i inni. Autorem książki jest Paweł Gibas, absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Mądre Książki są patronem tego wydawnictwa.
Praca opisuje genezę powstania ruchu, jego historię, a także określa miejsce Beat Generation w przestrzeni literackiej, kulturowej, historycznej i socjologicznej. W tekście nie brakuje więc odniesień do ruchu hippisowskiego, twórczości transcendelistów amerykańskich (Emerson, Thoreau) czy pisarzy bitnikom współczesnych jak Charles Bukowski, Hunter S. Thompson czy Aldous Huxley. Wyjaśniona zostaje również podstawowa terminologia, a jeden z rozdziałów poświęcony został muzyce jazzowej, tak istotnej dla bitników.
Bitnicy (ang. Beat Generation) – nieformalny awangardowy ruch literacko-kulturowy, propagujący idee anarchistycznego indywidualizmu, nonkonformizmu i swobody twórczej, który powstał w latach 50. XX w. w USA. Nazwa ruchu pochodzi od angielskiego słowa „beat”. Jako przymiotnik słowo to jest związane ze „zmęczeniem” i „przegraniem” (np. „to be beaten”). Ma jednak także powiązania muzyczne, szczególnie podkreślone w powieści Jacka Kerouaca „W drodze”. Termin „upbeat” oznacza nieakcentowane uderzenie, często ostatnie w takcie, a w języku potocznym – „żywe, szybkie tempo”; „on the beat” z kolei, to „być w rytmie”, „utrzymywać rytm”. Istnieją interpretacje, jakoby Beat Generation oznaczało podbite pokolenie czy pokolenie beautitude Zena Snydera. Ruch beatników istniał analogicznie do ruchu egzystencjalistów w Europie i dał podstawy do powstania w latach 60. rewolucji hippisowskiej.
Autor zakłada, że w twórczości bitników osią centralną jest sfera święta. Pisarze ci czerpali inspiracje z róznorodnych źródeł: judaizmu, katolicyzmu, hinduizmu, buddyzmu czy nawet scjentologii i wierzeń indiańskich; nierzadko łącząc ze sobą te różnorodne wpływy. Autor w książce wskazuje te fragmenty, poddaje analizie i interpretacji, korzystając z bogatego dorobku pisarzy, biorąc pod uwagę również momenty, w których świętość podlega jawnej profanacji.
Główna część poświęcona została analizie literackich odwołań do różnorodnych religii świata: judaizmu, katolicyzmu, buddyzmu, hinduizmu, lecz również scjentologii, wierzeń indiańskich czy panteizmu. Praca wskazuje wielość i ważność tych odniesień w twórczości omawianych pisarzy. Pokazując zarazem, że sfera święta, znajduje się w centrum literackiego światopoglądu Beat Generation, a także uwypuklając, jak mocno sacrum miesza się z profanum. Ponadto opisane zostają „obszary” uznawane przez bitników za święte, m.in. miłość, również ta cielesna.
Jedna z części pracy skupia się na kwestii narkotyków czy ogólniej – substancji psychoaktywnych, dzięki którym bitnicy mieli poszerzać pole własnej świadomości, m.in. proponowali użycie LSD do buddyjskiej medytacji. Ostatni rozdział poświęcony został recepcji tej twórczości w Polsce.
