Autor: praca zbiorowa, redakcja: Beata Baczyńska
-
Seria/cykl wydawniczy: Dzieje Literatury Powszechnych
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
Data wydania: 2014
ISBN 978-83-01-17855-0
-
Wydanie: papierowe
Oprawa: miękka
Liczba stron: 576
Długo oczekiwana i jedyna na polskim rynku aktualna synteza historii literatury hiszpańskiej. Autorka w ciekawy i chronologiczny sposób przedstawia najważniejsze epoki literackie w odniesieniu do Hiszpanii – autorów, dzieła oraz gatunki literackie – nie pomijając odpowiedniego kontekstu społeczno-politycznego oraz powiązań z literaturą światową, w tym podkreślając związki i podobieństwa Hiszpanii z Polską oraz szerzej omawiając autorów lepiej znanych w Polsce.
Wydawnictwo Naukowe PWN, http://ksiegarnia.pwn.pl
Najwięcej miejsca poświęciła dwóm najważniejszym epokom literackim Hiszpanii – tzw. Wiekowi Złotemu (XVI–XVII w.) i Wiekowi Srebrnemu (1898–1936).
Tekst zasadniczy został opatrzony atrakcyjnymi cytatami zarówno z krytyków i historyków literatury, jak i bezpośrednio z dzieł literackich oraz tablicami chronologicznymi wydarzeń historyczno-kulturowych w Hiszpanii, Polsce i na świecie.
Historia Literatury Hiszpańskiej Beaty Baczyńskiej to wyczerpujące i obszerne omówienie dziejów hiszpańskiego piśmiennictwa od X wieku do 2013 roku, pogłębione o kontekst historyczny, kulturowy i wpływy, jakie na literaturę tego kraju mieli twórcy i myśliciele zagraniczni. Baczyńska we wstępie zwraca uwagę na ogromną potrzebę istnienia takiego podręcznika na polskim rynku, bowiem ostatnie próby syntezy historii literatury hiszpańskiej miały miejsce w 1977 roku w pierwszym tomie Dziejów literatur europejskich, a jedyna polska Historia Literatury Hiszpańskiej Marii Strzałkowej, opisana jako zarys, została wydana w 1966 roku.
Baczyńska nie tylko uzupełnia dzieło swoich poprzedników o studia dotyczące kolejnych dekad literatury hiszpańskiej, ale przede wszystkim prezentuje dane tematy w zgodzie z najnowszym stanem badań – ujmuje znane problemy w sposób nowy, uwzględniając różne punkty widzenia.
Historia Literatury Hiszpańskiej ułożona jest chronologicznie. Każda część, obejmująca dany okres czasowy, podzielona jest na wiele rozdziałów i podrozdziałów, w których autorka omawia kontekst historyczny, biografię i twórczość autorów, gatunki i popularne motywy. Dzięki temu podręcznik jest bardzo przejrzysty i łatwo znaleźć niezbędne informacje. Z tyłu książki znajduje się obszerna bibliografia, indeks osób i postaci literackich oraz tabele chronologiczne.
Rozdziały są bardzo dobrze skonstruowane: każdy problem jest wyraźnie wyszczególniony, a nagłówki dokładnie streszczają przyszłą treść. Poza tym autorka stworzyła wiele ramek, w których zawarte są ważne informacje: tłumaczenie pojęć obecnych w danym fragmencie książki, historia tekstu lub autora, dane dotyczące motywu lub kontekstu kulturowego. Dzięki wyszczególnieniu dodatkowych wiadomości i zwięzłemu zaprezentowaniu każdego problemu, lektura książki może być bardziej efektywna. Nie znajdziemy w Historii Literatury Hiszpańskiej wodolejstwa i zbędnych szczegółów, a jedynie ciekawie opracowane tematy, wzbogacone rzetelnymi uwagami badaczki.
Podręcznik odznacza się bardzo bogatym materiałem źródłowym. Baczyńska nie tylko cytuje hiszpańskie utwory literackie, ale często zamieszcza obszerne fragmenty prac innych badaczy, co wzbogaca książkę o inny punkt widzenia.
Autorka dużo miejsca poświęca dramatowi i teatrowi w Hiszpanii, czemu trudno się dziwić, wszak to właśnie tacy twórcy jak Pedro Calderon de la Barca czy Lope de Vega są jednymi z najbardziej znanych hiszpańskich twórców, a dramatopisarstwo do dziś jest obszarem, w którym hiszpańscy autorzy czują się najlepiej. Sumienne opisy kolejnych dzieł oraz wyczerpujące omówienie rodzaju, gatunków dramatu i hiszpańskiego teatru czyni z Historii Literatury Hiszpańskiej pozycję niezwykle atrakcyjną dla teatrologów.
Podręcznik Baczyńskiej nie jest jedynie solidnym omówieniem twórczości znanych hiszpańskich pisarzy oraz historii i kultury tego kraju. Autorka odkrywa przed czytelnikiem również dzieło artystów nieznanych, np. Francisca de Quevedo, który przez Jorgea Luisa Borgesa był uznany za jednego z najwszechstronniejszych pisarzy hiszpańskich. Badaczka wskazuje też tendencje obecne we współczesnej literaturze hiszpańskiej, zwraca uwagę m.in. na pisarstwo kobiet, metafikcje i artystów awangardowych takich jak Francisco Nieva czy Fernando Arrabal. W rozdziale dotyczącym współczesności teatr nadal pełni niebagatelną rolę.
Historia Literatury Hiszpańskiej to podręcznik przydatny nie tylko teatrologom czy hispanistom, ale każdemu czytelnikowi, który interesuje się literaturą. Obszerne opisy rodzajów, motywów, gatunków literackich i kontekstów wzbogacą wiedzę każdego filologa.
