O ziemiańskim świętowaniu. Tradycje świąt Bożego Narodzenia i Wielkiejnocy.

Autor: Tomasz Adam Pruszak

• Szczegółowe informacje
• Informacje dot. wydania

• Seria/cykl wydawniczy: –
  Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
  Data wydania: 2011
  ISBN 978-83-01-16771-4
  
• Wydanie: papierowe
  Oprawa: twarda
  Liczba stron: 376

Piękne polskie tradycje świąteczne wywodzą się z kultury ziemiańskiej. Jak w majątkach szlacheckich świętowano Boże Narodzenie i Wielkanoc na przełomie XIX i XX wieku i ile z tych zwyczajów przetrwało do dziś? Autor, na przykładzie wspomnień oraz osobistych relacji ziemian, wprowadza nas w atmosferę najważniejszych i niezwykle barwnych świąt w tradycji katolickiej. Opowiada o przygotowaniach w kuchni i w salonie, porywa w wir spotkań rodziny i sąsiadów, polowań i karnawałowych zabaw.

Święta Bożego Narodzenia i Wielkanocy to dla wielu z nas czas rodzinnych spotkań, radości  i wspólnego spędzania czasu z najbliższymi. Z tymi  świętami związane są liczne tradycje sięgające wiele wieków wstecz. O obyczajach, spotkaniach w gronie rodzinnym i kuchni towarzyszącej świętom poświęcona jest książka Tomasza Adama Pruszaka „O ziemiańskim świętowaniu” wydana przez Wydawnictwo Naukowe PWN.

Autor szeroko omawia bożonarodzeniowe oraz wielkanocne tradycje kultywowane przez polskie ziemiaństwo. Ze szczególną uwagą przygląda się okresowi od upadku powstania styczniowego do wybuchu II wojny światowej. Opowieści o świętach zaczynają się od omówienia podróży, czasem dalekich, jakie musieli odbyć goście zjeżdżający na wigilijną kolację czy wielkanocne śniadanie. Podróż nie była łatwa, mroźne zimy i wiosenne roztopy skutecznie ją utrudniały, a i środki lokomocji były zupełnie inne niż dzisiaj. Przed przybyciem gości, w domu, gdzie urządzana była uroczystość, już parę tygodni wcześniej zaczynała się świąteczna krzątanina. Zakupy, gotowanie, przygotowywanie domu i nakrywanie do stołu są dokładnie omówione przez autora. Nic nie mogło być przypadkowe, wszystko podlegało ścisłym regułom i zasadom. Oczywiście, tradycje świąteczne różniły się od siebie w zależności od regionu Polski, gdzie były obchodzone, na co Tomasz Pruszak wielokrotnie zwraca uwagę czytelnika.

Pisząc książkę autor korzystał ze wspomnień przedstawicieli polskiego ziemiaństwa. Wykorzystał ich pisemne wspomnienia zamieszczone w pamiętnikach, a jeśli było to możliwe, poznawał rodzinny klimat świąt w poszczególnych majątkach podczas osobistej rozmowy z członkami ziemiańskiej rodziny. Aby ułatwić czytelnikowi znalezienie w książce wspomnień poszczególnych osób, Pruszak pod koniec wstępu, zamieścił tabele z ich nazwiskami z zaznaczeniem jakiego majątku, święta i okresu ono dotyczy oraz z jakiego źródła pochodzi.

Książka jest bogato ilustrowana. Umieszczono w niej liczne ryciny, reprodukcje malowideł i fotografie przedstawiające święta w rodzinnym gronie, ilustrujące charakterystyczne dla danego święta zwyczaje. Publikacja jest pięknie wydana, w formie albumu, oprawiona w twardą oprawę.

Praca Pruszaka „O ziemiańskim świętowaniu” to kompendium wiedzy o obyczajach i tradycjach związanych z obchodzeniem dwóch najważniejszych świąt w Polsce. Mimo, że tytuł książki wskazuje, iż autor skupia się głównie na sposobie obchodzenia świąt przez polskie ziemiaństwo, to możemy tu również znaleźć opisy obyczajów związanych z omawianymi świętami wywodzące się z ludowych tradycji. Przecież we dworach pracowało wiele osób pochodzących z biedniejszych warstw społecznych, a ich tradycje mieszały się i przenikały do wielkopańskich domów.

Polecam piękną książkę PWN. To świetny pomysł na wartościowy, świąteczny prezent.