Autorzy: Karolina Głowacka, Jean-Pierre Lasota
-
Wydawnictwo: RN
Data wydania: 01.09.2024
ISBN: 9788397275126
-
Wydanie: papierowe
Oprawa: twarda
Liczba stron: 488
Wszechświat wprawia nas w zakłopotanie – ogromem, pustką, złożonością i historią. Jest jednak jedynym wszechświatem, którego istnienie jest dla nas pewne. To nasz dom. Dlatego warto go znać i rozumieć, a w tym celu zadawać pytania, również te najprostsze czy najdziwniejsze.W tej książce znajdziesz setki pytań Karoliny o najważniejsze tematy historii i współczesności Kosmosu, zadawanych z perspektywy obserwatorki nauki. Jean-Pierre, astrofizyk z półwiecznym doświadczeniem, odpowiada chętnie i szeroko, bez nadmiernych uproszczeń, za to z humorem i wglądem za kulisy pracy naukowców.
To dwanaście rozmów o tym, jaki był początek Wszechświata, kiedy zaczął się czas, skąd wzięły się budujące nasze ciała pierwiastki, czym jest zakrzywienie czasoprzestrzeni, jak działają czarne dziury, jak i co obserwować w falach grawitacyjnych, czym jest ciemna energia i czy ciemna materia istnieje. Nie ma tu prawd objawionych, jest za to wyjaśnianie krok po kroku sposobu rozumowania astrofizyków, z otwartym przedstawieniem jego mocnych i słabych stron.
Po tej lekturze Wszechświat będzie nie tylko onieśmielał, ale i zachwycał.
To drugie wydanie Wybuchu, zaktualizowane, poprawione, a także poszerzone o nowy rozdział.
Książka nagrodzona Złotą Różą Festiwalu Nauki w Warszawie w 2017 roku.z opisu wydawcy
Są takie książki, które czyta się tylko dla fabuły, i są takie, które przekazują wiedzę. Ale są też takie, które robią obie te rzeczy, jednocześnie kierując nasz wzrok dalej, wskazując, ile jeszcze dziwnych, nierealnych rzeczy naprawdę dzieje się wokół nas. To właśnie takie książki krok po kroku ujawniają przed nami skalę ludzkiej wiedzy oraz naszej własnej ignorancji. Oglądanie rzeczywistości z innej perspektywy, zastanawianie się nad konsekwencjami istnienia czasu, przestrzeni oraz oddziaływań fizycznych pozwala nam na chwilę doświadczać, jak to jest być częścią historii wszechświata.
Nie posiadam formalnego wykształcenia fizycznego, nie przeszkadza mi to jednak pasjonować się tematami z zakresu fizyki. Kolejna książka Wydawnictwa Radia Naukowego jest dla mnie w tym zakresie bardzo pomocna. Autorzy zbudowali ją na zasadzie 12 rozmów, rozpoczynając od tematyki podstawowej, wręcz metafizycznej: „Skąd się wzięliśmy?”, „Co było na początku?” „Gdzie jesteśmy?”. To tylko niektóre z pytań, jakie stawia Karolina Głowacka swojemu rozmówcy – profesorowi Jean-Pierre’owi Lasocie. Ten odpowiada na pytania z dużą dokładnością i systematycznością, próbując przedstawić fizykę jako naukę dedukcji z podstawowych obserwacji. Jest przy tym jednak uczciwy i przyznaje się do wątpliwości czy różnych interpretacji, kiedy rozmowa siłą rzeczy musi wykroczyć poza obszar tego, co zostało już dowiedzione. Nie jest to jednak książka pisana w celu wywołania zachwytu, jak to w zwyczaju ma na przykład Neil deGrasse Tyson. To raczej czytelnik, stopniowo zagłębiając się w sposób rozumowania fizyków, orientuje się, gdzie właśnie zawędrował swoim poznaniem, i to wywołuje wspomniane emocje. Podążając za niesamowitą narracją profesora, ląduje się na skrajach galaktyki, ale też przygląda budowie atomów i naturze grawitacji czy przestrzeni. To niesamowita podróż, która kończy się zadumą nad poznaniem i stanem edukacji, a także rozbrojeniem sensacyjnych medialnych odkryć w nauce. Ta zaduma nad możliwością poznania, którą ma obecnie przeciętnie wykształcony człowiek, była dla mnie bardzo zaskakująca, ale nie podzielę się nią tutaj, żeby zostawić większość tej drogi potencjalnym czytelnikom.
W samej książce nie znajdziemy wielu przypisów. O ile taki stan rzeczy z reguły budzi u mnie podejrzliwość (bo nie lubię argumentacji z autorytetu), o tyle brak ten można tutaj wybaczyć ze względu na treść, bowiem w trakcie odpowiedzi profesor Lasota wyjaśnia i odwołuje się do wielu prac i odkryć, które można prześledzić. Nie zmienia to jednak faktu, że wolałbym, aby znalazło się w książce więcej odwołań i pozycji, które pomogą lepiej zrozumieć temat. Ten niedostatek rekompensowany jest jednak licznymi przykładami z życia wziętymi, obserwacjami oraz ilustracjami i wzorami. Sprawia to, że można naprawdę wniknąć w treść, bez konieczności dopowiadania lub sprawdzania poza książką. Nie ukrywam jednak, że momentami było mi trudno powiedzieć z całą pewnością, że podążam za sposobem rozumowania profesora, ale winą za to obarczam jednak raczej mój brak biegłości w fizyce. Na tyle, na ile mogłem to sprawdzić, nie znalazłem w książce żadnych błędów. Chciałbym podkreślić, że sposób argumentacji i przytaczania faktów uważam za bardzo satysfakcjonujący, a lektura była naprawdę przyjemna. Nie miałem możliwości czytać pierwszej wersji wydanej w innym wydawnictwie, ale wydanie, z którym się zapoznałem, prezentuje wysoki poziom merytoryczny. Dość powiedzieć, że wreszcie po raz pierwszy zetknąłem się z dokładnym wyjaśnieniem paradoksu bliźniąt, który wynika z teorii względności Einsteina. Tak samo, jeśli chodzi o upływ czasu – prosty język, który ukazuje istotę pozornego paradoksu, a nie opowieści z pogranicza science fiction. Bardzo doceniam tę rozmowę i cieszę się, że to nie jedyne wartościowe treści, które autorzy zawarli w swoim dziele.
Podsumowując, książka Czy wielki wybuch był głośny? 12 rozmów o historii i życiu codziennym wszechświata jest świetnym i merytorycznym przedstawieniem oraz wprowadzeniem do elementarnych zagadnień fizyki współczesnej, będąc jednocześnie fascynującą opowieścią, wolną od chwytliwych haseł i innych zabiegów wydawcy w celu zwiększenia zainteresowania i wywołania kontrowersji. Jest to solidna praca, którą bardzo doceniam i życzyłbym sobie, aby więcej pozycji było tak rzetelnie opracowanych – zarówno merytorycznie, wizualnie, jak i technicznie. Gorąco polecam ją także wszystkim tym, którzy lubią konfrontować się z własną ignorancją – ta książka pokazuje, że nawet z tego typu konfrontacji wyciągnąć można wiele przyjemności.
