Autor: Alan Porter
-
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
Seria / cykl: Nauka w pigułce
Przeł. Małgorzata Guzowska
Data wydania: 11.11.2021
ISBN: 978-83-01-21946-8
-
Wydanie: papierowe
Oprawa: miękka
Format: 16.5×23.5cm
Liczba stron: 240
Koncepcje Sigmunda Freuda o tym, co nieświadome, zrewolucjonizowały podejście do ludzkiego zachowania. Bogato ilustrowana książka „Sigmund Freud w pigułce” jest przystępnym i interesującym przewodnikiem po życiu i ideach Freuda: rozwoju psychoseksualnego, ego, id i superego oraz objaśniania marzeń sennych.
Dzięki zamieszczonemu na końcu każdego rozdziału przejrzystemu podsumowaniu, ta książka jest idealnym wprowadzeniem w życie i twórczość wielkiego psychoanalityka i jego przełomowe koncepcje.
Od opracowania przez Freuda psychoanalizy i opublikowania w 1900 roku pracy Objaśnianie marzeń sennych, koncepcje nieświadomości, freudowskiej pomyłki, id, ego i superego oraz mnóstwa innych pojęć wprowadzonych w jego pismach na dobre weszły do języka potocznego. Chociaż nasze powszednie rozumienie tych pojęć może nie odpowiadać w pełni temu, jak używał ich sam Freud, nie da się zaprzeczyć, że psychoanaliza wywarła ogromny wpływ na to, jak o sobie myślimy. Wpływ Freuda jest przez wielu doceniany za dostrzeżenie, że nasza samowiedza jest ograniczona i za zachęcanie do zgłębiania podstawowych motywów z uwagą i pewną dozą podejrzliwości. Inni uważają, że teorie Freuda przyniosły niekorzystne skutki, napędzając rozwój kultury nadmiernego zaabsorbowania sobą, promując nieskuteczną terapię, która pochłania mnóstwo pieniędzy i czasu, a także zachęcając do powątpiewania w doniesienia o przypadkach wykorzystania seksualnego i wzmacniając patriarchalną perspektywę definiującą kobiecość przez pryzmat braku członka.
Z tekstu: Sigmund Freud w pigułce
z opisu wydawcy
Do tej pory powstało tyle publikacji poświęconych Freudowi, że do każdej kolejnej podchodzi się zarówno z rezerwą i obawą jak i z nadzieją, że treść w przystępny sposób objaśni świat psychoanalizy zapoczątkowany przez jednego z najsławniejszych myślicieli na świecie. Z psychoanalizą wiążą się słowa klucze: id, ego, superego, totem, tabu, libido, popęd śmierci, marzenia senne, nerwica natręctw, histeria, kompleks Edypa. W jakiej konstelacji pojawiają się te pojęcia w badaniach autora dzieła Objaśnianie marzeń sennych?
Problem polega na dość uproszczonej kalce skojarzeń, jeśli chodzi o twórcę psychoanalizy. Mówimy Freud- myślimy psychoanaliza. Czy jednak Sigmund Freud był jedynie psychoanalitykiem? I co właściwie oznacza psychoanaliza?
Odpowiedzi na te pytania powinny znaleźć się w książce Sigmund Freud w pigułce. Oczekiwania w stosunku do takiej pozycji są zwykle inne aniżeli do publikacji, która w swym założeniu ma zgłębić pojedynczy aspekt działalności psychoanalitycznej czy też szczegółowo omówić procesy, badania oraz narzędzia psychoanalizy jak również dokonania Sigmunda Freuda jako lekarza, neurologa, psychoanalityka, myśliciela.
Książeczka autorstwa Alana Portera brytyjskiego psychologa i wykładowcy historii psychologii liczy 215 stron i panuje w niej porządek. Oprócz krótkiego wprowadzenia zawiera ona 11 rozdziałów, glosariusz, indeks, krótki biogram autora oraz informacje o źródle ilustracji. Niestety brakuje bibliografii, publikacja pozbawiona jest jakichkolwiek przypisów, co nie pozwala traktować jej jako pozycji naukowej, jak również pozostawia czytelnika w konsternacji, skąd dane wiadomości autor czerpał.
Książka zawiera liczne ilustracje, pod koniec każdego rozdziału znajduje się streszczenie najważniejszych informacji, co pozwala uporządkować i usystematyzować wiadomości.
Książka Sigmund Freud w pigułce powinna spełnić funkcję informacyjną, należy spodziewać się podstawowych informacji na temat Freuda oraz początków psychoanalizy w skondensowanej formie.
I rzeczywiście biorąc pod uwagę przygotowanie redakcyjno-edytorskie książka jest nie tylko uporządkowanym mini przewodnikiem po życiorysie i działalności Freuda, ale odkrywa historyczny i naukowy kontekst epoki, w zarysie przedstawia powstawanie psychoanalizy jako nauki, ale również instytucji, która nie tylko miała kształcić badaczy i analityków ludzkiego umysłu, ale również rezonowała w różne dziedziny akademickiego środowiska, psychologię, socjologię i teorię literatury, psychiatrię oraz aktualnie tak popularne doradztwo personalne.
Autor przygotowuje czytelnika do zmierzenia się z wyjaśnieniem pojęcia psychoanalizy, podaje informacje na temat badania umysłu ludzkiego, sfery życia psychicznego i psychiatrii również przed pojawieniem się Freuda i jego teorii psychoanalitycznych.
Jaki obraz Freuda wyłania się z lektury? Autor wiele miejsca poświęca analizie prac oraz charakterowi terapii, które Freud przeprowadzał. Przytacza przykłady „człowieka wilka”, „człowieka szczura” i „małego Hansa” sztandarowych przykładów z terapii Freuda.
Freud w pigułce nie jest publikacją o Freudzie wyłącznie, ale o konstelacjach badań psychoanalitycznych z innymi badaniami i badaczami poczynając na Karlu Popperze, na Albercie Einsteinie kończąc.
Niestety przedstawiony w książce zarys psychoanalizy rozmywa się w mnogości przykładów, teorii, nazwisk badaczy, opisów terapii, interpretacji postaw pacjentów, kategorii psychoanalitycznych, pojęć, co powoduje dezorientację i przysłania obraz Freuda jako myśliciela, filozofa, teoretyka literatury. Bardzo powierzchownie omówione zostały idee i pisma Freuda na temat kultury.
Opisane zostały próby dostosowania się Freuda do zmian w rozwoju społeczeństw, cywilizacji oraz jego pogląd, że koncepcji psychoanalitycznych można użyć do objaśniania zmian oraz do zrozumienia współczesnego społeczeństwa. Niestety kwestia ta zostaje potraktowana dość ogólnikowo i trudno zorientować się, jakich narzędzi Freud miał użyć do analizy tych procesów.
Autor wymienia przykłady, które mają wyznaczyć granicę między nauką i nie-nauką, pokazać, że w niektórych kręgach psychoanaliza była i jest traktowana jako pseudonauka, cytuje przykłady na przestrzeni lat kwestionujące Freuda jako naukowca.
Recepcja psychoanalizy i interpretacja jej narzędzi oddziałują do dziś na wiele dziedzin związanych psychologią. Standardowe wydanie dzieł Freuda liczy 24 tomy. Zamknąć najważniejsze aspekty i kierunki myślowe Freuda zawarte w jego twórczości w pigułce jest zadaniem niezwykle skomplikowanym. Książkę należy potraktować jako wstęp, inspirację, zachętę do głębszego czytania Freuda.
