Nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego ukazała się właśnie książka Mary Anne Warren Status moralny. Prezentuje ona różne postawy wobec życia i traktowania istot żywych. Czy stonoga ma status moralny? Książka Mary Anne Warren prezentuje różne postawy wobec życia i traktowania istot żywych. Czy każdy posiada status moralny? Co z niego wynika? Czy może być stopniowalny i od czego to zależy?
Mary Anne Warren to amerykańska filozofka związana z San Fransisco State University. Znana jest ze swoich prac dotyczących aborcji i płciobójstwa. Odważnie podejmuje kontrowersyjne tematy, co czyni z niej jedną z czołowych postaci współczesnej etyki stosowanej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego wydało właśnie jej Status moralny.
Publikacja prezentuje koncepcje słynnych filozofów, jednocześnie zestawiając je z kontrargumentami. Osobowość, zdolność odczuwania, samoświadomość, czy rola w środowisku naturalnym lub społecznym – Warren rozpatruje problem przy pomocy wielu kryteriów, analizując poglądy nihilistów etycznych, subiektywistów, egoistów, a także relatywistów kulturowych. Ci pierwsi negują wszystkie zasady moralne. Drudzy uważają, że wszystkie roszczenia są przedmiotem jednostkowej opinii. Egoiści przypisują równy status moralny wszystkim ludziom. Z kolei ostatnia grupa sądzi, że wszystkie prawdy moralne zależą od przekonań rozpowszechnionych w danej kulturze. Kto ma rację?
Warren nie kryje swoich osobistych poglądów, jednak zręcznie zestawia ze sobą różne stanowiska. Odnosi się m.in. do tez Petera Singera, Johna Locke’a, koncepcji woli życia istot żywych Alberta Scheitzera, etyki troski Nel Noddings czy teorii osobowości Kanta. Na podstawie rozważań tych myślicieli kształtuje siedem zasad statusu moralnego, które są pomocne przy analizie palących opinię publiczną tematów, takich jak aborcja, eutanazja i prawa zwierząt.
Istot posiadających status moralny nie możemy traktować w sposób dowolny, gdyż mamy wobec nich obowiązki wynikające z moralności. Co jednak decyduje o tym, komu lub czemu przypisujemy status moralny? Życie, odczuwanie, osobowość czy rola organizmu w środowisku naturalnym bądź społecznym? Mary Anne Warren nie ogranicza się do jednego kryterium, lecz kwestię statusu moralnego rozpatruje wieloaspektowo. Każde kryterium omawia niezwykle skrupulatnie, co czyni z jej książki kompendium, wyjątkową lekturę dla osób chcących wyrobić sobie opinię lub poszukujących argumentów na poparcie własnych poglądów.
„Pytania te nie są wyłącznie akademickimi dywagacjami, gdyż od odpowiedzi na nie zależą nasze postawy wobec najpilniejszych problemów XXI wieku. Kwestie te dotyczą: moralnej oceny eutanazji; prawa moralnego kobiet do bezpiecznej i legalnej aborcji; prawa ludzi do jedzenia zwierząt i przeprowadzania na nich badań biomedycznych; jak i tego, czy posiadamy obowiązki moralne wobec różnych istot żywych i ekosystemów zagrożonych przez naszą działalność”. [Fragment książki]
Czym jest status moralny i po co nam to pojęcie? Jakie są jego składowe? Czy przypisywanie go jednym i odmawianie lub umniejszanie drugim istotom nie wynika z ludzkiej dumy i arogancji?
Co jest warunkiem koniecznym do nadania statusu moralnego? Zdolność odczuwania czy już sam jej potencjał? Czy wszystkie zwierzęta są równe, a ludzie powinni być wegetarianami? Czy życie samo w sobie jest już największą i ostateczną wartością? Odpowiedzi na te pytania mogą być zaskakujące i nie do końca oczywiste.
To lektura obowiązkowa dla każdego, kogo interesuje debata wokół najbardziej kontrowersyjnych tematów etycznych. Dostarcza niezbędnych argumentów w dyskusji, przez co pozwala wzbogacić dyskurs skupiony wokół tematów stanowiących o kondycji współczesnego człowieka.
